Mái vòm trong kiến trúc đã xuất hiện từ rất lâu, trải qua nhiều nền văn minh khác nhau và tồn tại cho đến ngày nay. Vậy kiến trúc mái vòm là gì? Đặc điểm và các dạng mái vòm phổ biến trong kiến trúc như thế nào? Hãy cùng URHOUSE tìm hiểu rõ hơn thông qua nội dung dưới đây nhé!

Kiến trúc mái vòm là gì? 

Kiến trúc mái vòm là gì? (Nguồn: Tham khảo Pinterest)

Mái vòm là một yếu tố kiến trúc nổi bật, gợi nhớ đến nửa trên rỗng của hình cầu, thường được đặt trên một mái phẳng hoặc trống với sự hỗ trợ bởi các cột nhà và cầu nối. Qua hàng thế kỷ, mái vòm không chỉ được bảo tồn mà còn phát triển, trở thành một bộ phận đắt giá và quý phái trong các công trình kiến trúc hiện đại. Với vẻ đẹp lộng lẫy và quy mô lớn, những công trình có kiến trúc mái vòm luôn gây ấn tượng bởi diện tích rộng và thiết kế tỉ mỉ, phản ánh sự tinh xảo và sáng tạo trong kiến trúc. 

Các dạng mái vòm trong kiến trúc

Mái vòm tròn: Là loại mái vòm cổ điển và phổ biến nhất trong kiến trúc, đặc biệt trong thời kỳ La Mã cổ đại. Được hình thành bằng cách lặp lại các dải công có cùng bán kính và chiều dài, mái vòm tròn tạo ra một cấu trúc giống như một nửa của hình trụ nằm ngang.

Mái vòm Hyperbolic: Nổi bật với hình dạng hyperbolic phức tạp được tạo nên từ các miếng vật liệu cong. Là minh chứng cho thấy sự tiến bộ trong thiết kế và kỹ thuật xây dựng hiện đại mang lại không gian kiến trúc độc đáo và đầy cảm hứng. 

Mái vòm cung: Được hình thành khi hai mái vòm tròn giao nhau, tạo ra các góc cạnh. Tạo ra một cấu trúc vững chắc mà còn tạo nên các đỉnh nhọn và đường viền trang trí độc đáo. Trong kiến trúc Gothic, mái vòm cung được sử dụng để tạo ra các không gian lớn và cao. Thường xuất hiện trong các nhà thờ, tu viện và các công trình tôn giáo khác.

Mái vòm dạng cung cầu: Mái vòm cầu được hình thành từ việc xoay một cung quanh trục, hình thành nên một cấu trúc hình cầu đặc trưng. Trong kiến trúc Byzantine, mái vòm dạng cung cầu thường thấy ở các công trình tôn giáo như nhà thờ, đền thánh.   

Đặc điểm nổi bật của kiến trúc mái vòm trong thiết kế nội thất

Sự ổn định: Với cấu trúc mạnh mẽ và ổn định do hình dạng hình học của chúng. Sự phân bổ đồng đều của trọng lượng qua toàn bộ bề mặt vòm giúp chịu đựng được tải trọng lớn mà không cần sự hỗ trợ của cột hoặc giá đỡ bên trong. Điều này không chỉ đảm bảo độ bền vững cho công trình mà còn tạo ra không gian mở rộng, không bị cản trở.

Sử dụng vật liệu hiệu quả: Mái vòm là minh chứng cho sự khéo léo trong việc tối ưu nguồn vật liệu. Với việc cần ít vật liệu hơn so với các kết cấu hình chữ nhật truyền thống mà vẫn đảm bảo độ bền cao, mái vòm thể hiện sự hiệu quả về chi phí và sự bền vững trong xây dựng. 

Cách nhiệt và cách âm: Nhờ vào hình dạng và kết cấu đặc thù, mái vòm có khả năng cách nhiệt và cách âm tuyệt vời. 

Không gian nội thất thoáng đãng: Là một những ưu điểm nổi bật của kiến trúc mái vòm là khả năng tạo ra một không gian nội thất rộng rãi.

Các công trình mang kiến trúc mái vòm trong thiết kế nội thất nổi tiếng

Nhà tiệc mái vòm Sơn La

Nhà tiệc mái vòm Sơn La (Nguồn: Võ Trọng Nghĩa Architect)

Dự án Son La Ceremony Dome được xây dựng ngay trung tâm thành phố Sơn La, Việt Nam bởi kiến trúc sư Võ Trọng Nghĩa. Là một phần của khu phức hợp nhà hàng, khách sạn. Sử dụng tre làm vật liệu chính tạo nên năm cấu trúc mái vòm độc đáo với các độ cao khác nhau được thiết kế dựa trên cảm hứng từ những ngọn núi bao quanh thành phố. Các mái vòm tạo nên một đường chân trời mềm mại, gợi nhớ đến cảnh sắc núi non hùng vĩ của vùng đất Sơn La. 

Nhà thờ lớn St. Paul tại Anh

Nhà thờ lớn St. Paul tại Anh (Nguồn: Tham khảo Internet)

Nhà thờ lớn St. Paul tại Anh là một trong những công trình kiến trúc nổi tiếng nhất tại Luân Đôn. Được thiết kế bởi kiến trúc sư Christopher Wren. Nhà thờ thánh St. Paul được hoàn thành vào 1711 sau khi nhà thờ cũ bị hủy hoại trong trận đại hỏa hoạn tại Luân Đôn năm 1666. 

Nhà thờ St. Paul với kiến trúc mái vòm nổi bật, được thiết kế và chạm khắc thủ công với những đường nét vô cùng tinh xảo và công phu. Là sự kết hợp hài hòa giữa ánh sáng và màu sắc đã biến St. Paul trở thành một công trình đẹp tuyệt mỹ không thể thấy ở bất cứ đâu. 

Nhà thờ St. Paul không chỉ là nơi thờ phụng mà còn là một biểu tượng lịch sử của nước Anh, gắn liền với nhiều sự kiện quan trọng, bao gồm các lễ cưới hoàng gia, lễ tang của các nhân vật quan trọng và các buổi lễ kỷ niệm quốc gia. 

Nhà thờ Hồi giáo Lotfollah tại Iran

Nhà thờ Hồi giáo Lotfollah tại Iran (Nguồn: Tham khảo Internet)

Nhà thờ Hồi giáo Lotfollah là một trong những kiệt tác kiến trúc nổi tiếng tại Iran, nằm ngay trung tâm thành phố Isfahan. Công trình được xây dựng trong khoảng hơn 15 năm bắt đầu từ năm 1603 đến năm 1619, dưới triều vua Shah Abbas thuộc Đế chế Safavid, nhà thờ nổi tiếng với vẻ đẹp độc đáo và thiết kế tinh xảo. 

Khác với nhiều nhà thờ Hồi giáo khác, Sheikh Lotfollah chỉ dành riêng cho hoàng gia Shah Abbas, với thiết kế mái vòm đẹp mắt được trang trí bằng các hoa văn hình học và họa tiết phức tạp tạo nên một không gian huyền bí và đầy trang nghiêm. Nhà thờ Hồi giáo Sheikh Lotfollah không chỉ là một công trình tôn giáo mà còn là một biểu tượng văn hóa, nghệ thuật và lịch sử quan trọng của Iran. 

Thánh đường St.Peter tại Ý

Thánh đường St. Peter tại Ý (Nguồn: Tham khảo Internet)

Được biết đến với tên gọi “Vương Cung Thánh Đường Thánh Phê-rô”. Là nhà thờ lớn nhất thế giới và là một trong những địa điểm linh thiêng nhất đạo Công giáo. Được xây dựng trên vị trí của một nhà thờ cổ từ thế kỷ thứ IV, thánh đường St. Peter trải quan 120 năm xây dựng bắt đầu vào năm 1506 và hoàn thành vào năm 1626 dưới sự chỉ đạo của nhiều kiến trúc sư nổi tiếng thời bấy giờ.  

Thánh đường St. Peter là một tác phẩm nổi tiếng với kiến trúc Phục Hưng, nổi bật với mái vòm khổng lồ có dạng hình cong parabol đẹp mắt. Mái vòm công được trang trí lộng lẫy với các họa tiết hoa văn tinh xảo được chạm khắc công phu, tinh tế từ đá hoa cương. Mỗi chi tiết thiết kế là minh chứng cho sự tài hoa và lòng mộ đạo của những nghệ nhân thời Phục Hưng. Không gian nơi đây trở nên trang trọng, thiêng liêng bởi sự hiện diện của những ngôi mộ các Giáo Hoàng, góp phần làm cho thánh đường trở thành biểu tượng bất diệt của đức tin và lòng thành kính. 

Tổng kết

Hy vọng bài viết giúp bạn có cái nhìn mới về kiến trúc mái vòm và ứng dụng của nó trong thiết kế nội thất. Với khả năng tạo ra không gian rộng rãi và vẻ đẹp ấn tượng, mái vòm vẫn là lựa chọn hoàn hảo để nâng cao giá trị thẩm mỹ và chức năng của bất kỳ không gian nào.